YÖNLENDİRİLEBİLİR YATAY SONDAJ (HDD)

Yatay Sondaj Nedir ?

Yüksek maliyetli aç-kapa sistemine alternatif olarak ortaya çıkan yatay sondaj sistemi; kritik bölgelerde, otoyollarda, raylı sistemlerde, ırmak ve göletlerde sorunsuzca uygulama yapabilmeye olanak sağlayan, doğalgaz, elektrik, su, telekom vb projelerde açık kazı yapmadan ve trafiği engellemeden uygulanabilmesiyle çevre kirliliğini önlemeye destek vererek insanların günlük hayatlarında da kolaylık sağlayan modern bir tekniktir.

Yönlendirilebilen yatay sondaj sistemi gelişmiş ülkelerde yıllardır kullanılmaktadır ve sağladığı yararlar yüzünden vazgeçilmez bir yöntem olarak benimsenmiştir. İş süresinin kısa ve maliyetlerinin az oluşu ile birlikte çevre dostu bir yöntem olması gibi yararları bulunmaktadır.

Boru yada kablo döşerken yüzeyin kazılmasına ihtiyaç olmadığı için üst yapıya ve çevreye zarar vermeyen yatay sondaj sistemi, yeraltında bulunan nesnelerin yerlerini tespit edip operatörü yönlendirerek, altyapının zarar görmesini önler.

Yönlendirilebilir Yatay Sondaj, yeraltında üç boyutlu delgi yapabilen bir sistemdir. Delici uç (bit) her an yukarı, aşağı, sağa ve sola yönlendirilerek istenilen yeraltı profil oluşturulabilir. Giriş noktasından belli bir açıyla girip, yeterli derinliğe ulaştıktan sonra 0 derece ile (yatay) ilerlemek ve tekrar yüzeye çıkmak klasik yapım prosedürüdür. Delgi yapılacak yeraltı hattı üzerinde herhangi bir engel (mevcut altyapılar) olması durumunda yeraltı profili, bu engeli bertaraf edecek şekilde altından, üstünden veya yanından geçecek şekilde değiştirilebilir.

Yönlendirilebilir Yatay Sondaj Nasıl Yapılır

1. Kazısız Yönlendirilebilir Yatay Sondaj Sistemini diğer yatay sistemlerden ayıran en büyük özellik toprak altına döşenen boruya yön verilebilmesidir. Geçiş yapılacak güzergahın bir tarafına yönlendirilebilir yatay sondaj makinesi kurulur, diğer tarafa ise çekilecek Çelik veya HDPE borular serilir. Yüzeye kurulan Yönlendirilebilir Yatay Sondaj Makinesinden boru tarafına doğru belirlenen güzergahta sonda yardımı ile, kılavuz bir delik açılır.

2. Yönlendirilebilir delgi başlığının içerisine takılan bu verici sayesinde derinlik, istikamet, yön, açı, gibi birçok veri alınabilir. Kılavuz deliğin açılması aşamasında yumuşak veya sert zeminler için tasarlanmış delici uçlar kullanılır. Makineden gönderilen tijlerin esnekliği sayesinde istenilen derinliğe inilerek belirlenen istikamette yönlendirme işlemi tamamlanır.

3. Kılavuz deliği açıldıktan sonra zemin altına döşenecek borunun çapına uygun hale getirilmesi için genişletme kafaları ile büyütme işlemine başlanır. Kazılan toprağın geri atılması ve açılan deliğin çökmemesi için çevre dostu kimyasallar kullanılarak deliğin stabilize edilmesi sağlanır. Gerekli olan büyütme işlemi tamamlandıktan sonra çekilecek boru, genişletme kafasının arkasına bağlanır ve makineye doğru çekilir.

4. Diğer yatay delgi metotlarında boru itme sistemi kullanılırken, Yönlendirilebilir yatay sondaj sisteminde ise boru çekme sistemi kullanılır. Zemin altına döşenen borunun boru çekme işlemi sırasında dönmemesi için boru ile genişletme kafası arasına özel bir aparat takılır. Borunun rahat çekilmesi ve kalan boşluğu kapatmak için açılan deliğe çevre dostu kimyasallar enjekte edilir